SSHUW Scharnegoutum Martenskerk

Martenskerk

In 1883 koopt de gereformeerde kerk het huis met pakhuis op de hoek van de Legedyk en de st . Martensdyk (cnossen) om daar een nieuwe kerk te bouwen omdat de schuilkerk op de Pôle te klein wordt. Hierover komt ruzie tussen gereformeerd en hervormd en uiteindelijk bepaalt de rechter na een strijd van 5 jaar dat de kerk, welke dan ongeveer een jaar in gebruik is, afgebroken moet worden. De gereformeerden kopen dan het huis aan de overkant van de Legedyk om daar de kerk weer op te bouwen. Dit is echter ook tegen het zere been van de hervormden, maar toch gaan de gereformeerden door met de bouw en zo wordt de kerk aan de ene kant van de weg afgebroken en er tegenover weer opgebouwd. E.e.a. speelde zich af in de tijd van de doleantie toen veel leden van de protestante gemeente overgingen naar het gereformeerde geloof.

De pôle
De afgescheiden pôle wordt ook wel de gereformeerde pôle genoemd. Hier  is na de afscheiding van de hervormden tijdens de doleantie van Abraham Kuiper rond 1840 de 1e christelijk afgescheiden kerk van Scharnegoutum gebouwd. Later werd dat de gereformeerde kerk, in eerste instantie mocht de titel gereformeerd er niet aangehangen worden. De (schuil)kerk zat in wat nu de tweede rij woningen achter de woningen aan de straatkant is.

Mastenbroek 
Rechts over het spoor de buurtschap Mastenbroek genoemd naar de boer welke hier rond 1800 zijn boerderij had. De brug ligt over het Lange rek een opvaart welke voorheen naar de boerderijen aan de Ivege Leane liep

Extra info:
de strijd om de kerk heeft een langdurige splitsing veroorzaakt in de Scharnegoutumer geloofsgemeenschap. Geen wonder dan ook dat het lang geduurd heeft voor men echt “samen op weg” ging. De gereformeerde gemeente heeft ook een aantal verenigingen gekend met prachtige namen zoals een knapenvereniging met de fraaie naam “Zaai uw zaad in de morgenstond”. Later werd dit “omgedoopt” in ”Het Mosterdzaadje”.

De Legedyk, in het verleden, o,a. Platte dyk, Strickwerterdyk, Boazumer dyk is de 1e afsluiting van de Middelsee in het begin van de 12e eeuw. De weg loopt vanaf de Boazumerhoek door tot aan Grutte Wierrum als Nijlânsdyk en komt uit op de Slachtedyk. D.i. de oude Middelseedyk.

Fabriek “de Terpen” (nu Supermarkt Poiesz)
Deze melkfabriek is gebouwd in 1898 omdat de fabrieken van Sneek en Ysbrechtum te weinig capaciteit hadden. De fabriek is in oktober 1972 gesloten waarna de melk naar de Takomst in Wommels ging, welke later ook gesloten is en toen ging de melk naar Dronryp en ook dat is inmiddels geschiedenis.