PvH Oologsmonument Martinikerk Sneek

Oorlogsmonument bij de Martinikerk

Tijdelijk monument

Spoedig na de Tweede Wereldoorlog werd in Sneek een tijdelijke gedenkzuil opgericht. Hierop stonden de 49 namen van degenen die tijdens de bezettingsjaren waren omgekomen. De gedenkzuil stond op de plek waar in Sneek de gevolgen van het oorlogsgeweld het meest zichtbaar waren. Dat was de plek waar De Waag had gestaan, het Waagplein, op de hoek van de Marktstraat en het Leeuwenburg. Het gebouw werd gedurende de oorlog door de bezetter gebruikt als munitiedepot. Toen de Duitse militairen zich op zaterdag 14 april 1945 begonnen terug te trekken, schoten ze het monumentale pand in brand. Dit om te voorkomen dat de daar opgeslagen voorraden in handen van de geallieerden zouden vallen. 

Het monument op het Waagplein was een tijdelijk monument. In afwachting van de oprichting van een definitief monument voorzag het in de behoefte van veel Snekers aan een plek ter herinnering aan de omgekomenen. Toen duidelijk was dat het definitieve monument in de tuin van de Martinikerk zou komen, werd het tijdelijke monument verplaatst naar een plaats in de buurt van die kerk. Het kwam op het Oud Kerkhof te staan, naast de toenmalige brandweerkazerne (nu Martinistate). 

Oorlogsmonument

Tijdens de Dodenherdenking op 4 mei 1950 is het oorlogsmonument van Sneek onthuld. Het monument bij de Martinikerk herinnert ons aan het tijdens de bezetting doorstane leed. Tegelijk memoreert het monument ook de bevrijding van de stad op 15 april 1945. 

Het gedenkteken is ontworpen door beeldhouwer Willem J. Valk, in samenwerking met de Sneker architect A. Goodijk. Het monument bestaat uit een vrouwenfiguur van ongeveer twee en een half meter hoog, gehakt uit Franse kalksteen. Door haar houding geeft de figuur uitdrukking aan gevoelens van eerbied voor hen die tijdens de oorlogsjaren zijn gevallen - Sneker burgers die, zoals het door haar gedragen erelint aangeeft, 'getrouw tot in de dood' hun offer brachten. De onthulling van het monument geschiedde door Meta Lever uit Sneek. Haar vader en twee broers kwamen als verzetsstrijders tijdens de oorlog om het leven. 

Op het oorlogsmonument zijn in 2007 drie plaquettes bevestigd. De eerste plaquette is ter nagedachtenis aan allen die in oorlogssituaties en bij vredesoperaties waar ook ter wereld zijn omgekomen. De tweede plaquette is geplaatst ter nagedachtenis aan de vier gevallenen tijdens de Sneker Bloednacht van 13 op 14 juli 1944. De derde plaquette gedenkt de acht Sneker inwoners die in de periode 1945-1950 zijn omgekomen in het toenmalige Nederlands-Indië.