Joods Monument (2023)

De Synagoge van Sneek was een synagoge aan de Wijde Burgstraat in de binnenstad van Sneek. De architect was Albert Breunissen Troost. Voor 1836 deed onder meer een bovenkamer aan de Gedempte Pol dienst als gebedsruimte van de joodse gemeenschap. De synagoge werd in 1836 gebouwd. In 1880 werd op dezelfde plaats een nieuwe synagoge met drie torens gebouwd. Het gebouw werd in 1905 gerestaureerd. In de Tweede Wereldoorlog, tijdens een razzia op 3 november 1944, is de synagoge volledig vernield en geplunderd door NSB'ers. Na de oorlog, in 1949, zijn de restanten (bestaande uit slechts de muren) ook verwijderd. Sneek heeft sindsdien geen synagoge meer. Op de locatie is later een winkelpand gebouwd.

Sinds 1995 was een herdenkingssteen geplaatst in de vorm van een Joodse ster. De tekst op de steen luidt: Tot herinnering (Hebreeuws); Hier stond tot MCMXLV(=1945) de synagoge. Om de gedenksteen heeft een gebogen muur gestaan met de namen van 25 Sneker joden die tijdens WOII door de Duitsers in de concentratiekampen zijn omgebracht. Omdat de muur veelal als bank of fietsensteun werd gebruikt, is deze in 2002 verplaatst naar de tuin achter het stadhuis.

*) Onder de erker van de C&A luifel zie je nog een Davidsster die verwijst naar de Joodse synagoge die naast het C&A pand gelegen was, maar verwoest is in de WOII.  

De huidige gedenksteen is in 2023 geplaatst. Het beeld is gemaakt door de Joodse kunstenaar Piet Cohen. Stalen driehoeken vormen het geraamte van het fier overeind staande beeld. "Het raamwerk is de maatschappij", legt Cohen uit. "Daar ontbreekt een Davidsster in. Die is er echt uitgerukt, je ziet dat de randjes niet glad zijn. De blauwe blokken zijn de leden van de Joodse gemeenschap die verder zijn gegaan."