Stadhuis Sneek

Het gebouw is meerdere keren vernieuwd en uitgebreid. Echter wel met behoud van het barokke bordes uit 1745. 

Bouwgeschiedenis
De geschiedenis van het stadhuis van Sneek begint in 1478, als er in een in Oudfries opgestelde oorkonde sprake is van een ‘reedhuus’ dat zich op één van twee naast elkaar gelegen kavels aan de Marktstraat bevindt. In 1550 wordt de bestaande bebouwing zodanig verbouwd, dat er een twee kavels breed pand ontstaat met kelder, bordes, een kap tussen twee topgevels en een traptoren. Aan de achterzijde wordt een ‘raedhuyscamer’ gebouwd op nog aanwezige fundamenten. Deze ‘raed-huyscamer’ is nog aanwezig als de ‘kleine raadszaal’ en is nu de burgemeesterskamer.

18e eeuw
Pas in het 2e kwart van de 18e eeuw (als in Sneek de ‘Gouden Eeuw’ aanbreekt door zijn strategische ligging qua handel) vinden de eerste veranderingen plaats aan het stadhuis. Allereerst wordt tussen 1730-1736 de dan geldende mode gevolgd met nieuwe schuifvensters, een nieuwe dakkapel en een raadhuisklok in een nieuwe dakruiter.

In 1745 wordt het bordes vervangen door het huidige, met daarin veel symbolisch beeldhouwwerk in zandsteen, zoals de ‘niets verhullende’ vrouw met ontblote borst (de magistraat), een spiegel als symbool van een jong en een oud gezicht (zgn. Januskop) (wijsheid en voorzichtigheid) en een vrouw met zwaard en weegschaal (gerechtigheid). De deur in het bordes was toen de toegang tot de gevangenis. 

Tussen 1760-1763 vindt de grootste wijziging plaats. In die tijd wordt het stadhuis met een verdieping verhoogd, waar de nieuwe raadszaal komt. Het is dan volop de tijd van de Rococo waarin veel decoratie is verwerkt. Ook wel Barok en Lodewijk de XV-stijl genoemd. De hoofdopzet is symmetrie, met een deels asymmetrische detaillering. Zowel de voorgevel als het interieur wordt in deze stijl uitgevoerd. Het unieke is dat het stadhuis nu nog grotendeels dit uiterlijk heeft. 

Exterieur
In de voorgevel valt de middenpartij op met daarin een rijk versierde voordeur met bloemen, bladeren, een schelpvormige krul en weegschaal en een even zo uitbundig versierde omlijsting met krulfiguren. Daarboven een bovenraam met daarin een lantaarn die zowel binnen als buiten verlicht en daarboven het zandstenen fronton (bekroning) met daarin het stadswapen van Sneek gedragen door een wildeman en een leeuw. Ook boven het middelste venster op de verdieping is rijke versiering aanwezig.

De gootlijst wordt gedragen door acht grote consoles (ondersteuningen), waarvan er vier in de vorm van een putti (kindfiguren) zijn uitgevoerd, die een spiegel dragen (zelfkennis), wetstafels (bestuur), een weegschaal (gerechtigheid) en een Mercuriushelm (handel). De overige consoles symboliseren de vier jaargetijden met bloemslingers (lente), aren (zomer), druiven (herfst) en kweeperen (winter). In het dak twee dakkapellen met natuurstenen omlijstingen en in het midden van de nok een achtkantig hoektorentje met klok.

Ook van binnen is het interieur de moeite waard; het stadhuis is meestal alleen tijdens Open Monumentendag te bezoeken.